Het eerste weetje gaat over speelplaatsliedjes, liedjes die op de speelplaats werden of worden gezongen tijdens sport of spel. Welke liedjes zijn blijven steken in het collectieve geheugen?
Wist je dat kinderen al generaties lang liedjes zingen op de speelplaats? Misschien ken je zelf wel liedjes die je zingt tijdens het touwtjespringen, hinkelen of bij handjeklapspelletjes. Deze liedjes zijn eigenlijk een stukje erfgoed! Ze werden van kind tot kind doorgegeven, soms zelfs al tientallen jaren lang. Elk liedje vertelt iets over hoe kinderen vroeger speelden en plezier maakten op school.
Vroeger zongen kinderen bijvoorbeeld liedjes om de tijd te verdrijven tijdens het spelen, of om bij een spel regels te onthouden. Liedjes zoals “In spin, de bocht gaat in” of “Schipper, mag ik overvaren?” klinken misschien oud, maar ze worden nog steeds gezongen. Zo blijven ze deel uitmaken van het leven op de speelplaats.
Door deze liedjes te blijven zingen, zorg je er eigenlijk voor dat een stukje geschiedenis blijft voortleven. Misschien zong je oma of opa wel hetzelfde liedje toen ze jong waren! Hoe bijzonder is het dat jij nu, jaren later, hetzelfde refrein meezingt?
Vandaag duiken we in de wereld van speelplaatsliedjes: we gaan niet alleen luisteren, maar ook zelf zingen en bewegen. Zo houden we het erfgoed levend op de leukste manier die er is: samen spelen!
Voorbeelden om zelf aan de slag te gaan:
Eigen speelplaatslied maken: Laat de kinderen zelf een liedje verzinnen over hun speelplaats, met een eenvoudige melodie en rijmpjes. Ze kunnen het daarna samen zingen en of er een spel bij bedenken.
Bewegingsmemory: Maak kaartjes met stukken van oude liedjes en kaartjes met een speelplaatsbeweging (zoals huppelen, klappen, draaien). De kinderen draaien telkens twee kaartjes om: als ze een liedje en de juiste beweging vinden, moeten ze die combineren.
Info van de grootouders: Moedig de kinderen aan om thuis of bij familie te vragen naar liedjes die volwassenen vroeger zongen op de speelplaats. Laat hen deze liedjes presenteren en samen zingen.
Liedjesschattenjacht: kaartjes met verschillende regels van liedjes. Verstop de kaartjes met liedjesregels over de speelplaats. De kinderen moeten de regels zoeken en verzamelen en in de juiste volgorde leggen om het volledige lied te reconstrueren.
Loopspelletjes
witte zwanen, zwarte zwanen
wie gaat er mee naar Engeland varen
engeland is gesloten
de sleutel is gebroken
en is er dan geen smid in’t land
die de sleutel maken kan
Victooooooooooria
Klapspelletjes
’t was nacht, ’t was nacht, ’t was midden in de nacht
Toen hoorden wij een vreselijke klap
Het waren 7 vlooien, 3 witte en 4 rooie
Ze namen vaders onderbroek mee
Een broek met gouden knopen
Die gingen ze verkopen
Aan wie, aan wie, aan wie
Aan koning Willem III
Kringspelletjes
Groen is’t gras, groen is’t gras
Onder mijne voeten
‘k ben verloren, ‘k ben verloren
Waar zal ik het zoeken
He daar, plaatsje maken
Voor die jongedame
En de koekoek op de tak
Zong een lied op zijn gemak
Oh mijne lieve Augustijn
Deze dame zal het zijn.